W 2014 r. Polskie Towarzystwo Kardiologiczne obchodzi 60-lecie swojego istnienia.

Polskie Towarzystwo Kardiologiczne powstało 28 lutego 1954 r. Genezy jego powstania należy jednak upatrywać w końcówce 1949 roku, kiedy to prof. Mściwój Semerau-Siemianowski, kierownik II Kliniki Chorób Wewnętrznych warszawskiej uczelni, poddał ideę powołania Sekcji Kardiologicznej Towarzystwa Internistów Polskich (TIP).

„…dostrzegł, że wiedza o chorobach układu krążenia rozwinęła się tak znacznie, że aby ją opanować – i śledzić dalszy postęp – trzeba poświęcić się tej specjalności całkowicie.”

Wspominana Sekcja TIP ukonstytuowała się ostatecznie w styczniu 1950 roku. Cztery lata później na konferencji Sekcji Kardiologicznej TIP w Łodzi przekształcono ją w Polskie Towarzystwo Kardiologiczne. Do pozostałych „Ojców Założycieli” Towarzystwa zalicza się profesorów Jerzego Jakubowskiego (ur. 1887; zm. 1967), Edmunda Żerę ( ur. 1899; zm. 1993) i Zdzisława Askanas (ur. 1910; zm. 1974).

Jednym w wielu celów statutowych Towarzystwa jest upowszechnianie wiedzy o postępach kardiologii i kardiochirurgii wśród lekarzy i innych pracowników ochrony zdrowia oraz współudział w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych kadry medycznej w zakresie kardiologii. Dla osiągnięcia swych celów statutowych Towarzystwo organizuje kongresy, konferencje oraz inne spotkania naukowe i dydaktyczne, uczestniczy w różnych formach kształcenia podyplomowego lekarzy, prowadzi działalność wydawniczą. Oficjalnym czasopismem PTK jest „Kardiologia Polska” ukazująca się od 1957 roku.

Coroczny Międzynarodowy Kongres Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego gromadzi ponad 4 tysiące uczestników i jest najważniejszym wydarzeniem naukowo-edukacyjnym w dziedzinie kardiologii w kraju.

Ponadto w 2012 r. PTK uruchomiło Multimedialną Platformę Edukacyjną, która oferuje członkom Towarzystwa kursy e-learningowe, doniesienia naukowe, wideocasty z wydarzeń naukowych polskich i zagranicznych, opinie ekspertów, interaktywną wyszukiwarkę wytycznych postępowania w STEMI oraz symulator decyzji klinicznych.

Współczesne techniki

Kardiologia inwazyjna – to jedna z najmłodszych, ale dynamicznie rozwijających się, dziedzin kardiologii w Polsce. W ostatnich latach koncentrowała się na leczeniu pacjentów z zawałem serca i ostrym zespołem wieńcowych. Teraz w obszarze jej zainteresowania jest leczenie osób z wadami serca oraz niewydolnością serca.

Kardiochirurgia dorosłych – szczególnie dumna jest ze sztucznych komór polskiej produkcji. Wyzwanie nadal stanowi zbyt mała liczba w pełni wszczepialnych urządzeń do wspomagania niewydolności lewej komory. W 2013 r. wykonano w Polsce ponad 27 tys. operacji na otwartym sercu. Wyniki leczenia operacyjnego nie rzadko okazują się lepsze niż w zamożnych krajach Unii Europejskiej.

Metody ultradźwiękowe (doppler tkankowy, echokardiografia trójwymiarowa) przeżywają obecnie burzliwy rozwój. Są wykorzystywane w codziennej pracy klinicznej i badawczej zgodnie z europejskimi zaleceniami.

Kardiochirurgia i kardiologia interwencyjna u dzieci zapewnia leczenie dzieciom z wadami wrodzonymi serca, arytmią, nadciśnieniem płucnym już w wieku płodowym. W diagnostyce wykorzystuje się echokardiografię, tomografię komputerową, czy rezonans magnetyczny.

Zabiegi przezcewnikowej implantacji zastawki aortalnej (TAVI) to metoda wszczepiania bioprotezy u starszych chorych z ciasnym zwężeniem zastawki aortalnej, którzy zostali zdyskwalifikowani od klasycznej operacji kardiochirurgicznej. Metoda TAVI jest oferowana również chorym z umiarkowanym ryzykiem leczenia chirurgicznego i wyniki tych zabiegów są obiecujące.

Rehabilitacja kardiologiczna

Niewątpliwym sukcesem polskiej szkoły rehabilitacji kardiologicznej było przyjęcie w latach 70. XX wieku przez WHO koncepcji rehabilitacji opracowanej przez polskich badaczy – profesorów Stanisława Rudnickiego i Zdzisława Askanasa. Obecnie głównym celem rehabilitacji kardiologicznej jest leczenie ruchem i edukacja oraz dążenie do korzystnej i trwałej zmiany stylu życia. W programach rehabilitacji kardiologicznej bierze udział jednak mniej niż 20% pacjentów, którzy powinni być poddani takiej rehabilitacji. Obecnie trwają prace nad upowszechnieniem domowej telerehabilitacji. Została ona uwzględniona w Optymalnym Modelu Kompleksowej Rehabilitacji Kardiologicznej.

Inicjatywy i Rejestry

Ogólnopolski Rejestr Ostrych Zespołów Wieńcowych PL-ACS – jest jedną z największych w Europie baz danych, ze szczegółowymi informacjami o wyjściowej hospitalizacji, zdarzeniach w obserwacji odległej, po wypisie, dla ponad 550 tysięcy chorych z OZW. Rejestr ten pokazał jak duży postęp dokonał się w Polsce w jakości leczenia i dostępności do nowoczesnej, inwazyjnej terapii zawału serca. Na przestrzeni lat istotnie, ponad dwukrotnie, wzrósł odsetek chorych leczonych inwazyjnie. Podobnie rosła częstość wykonywania PCI. Dzięki temu nastąpiła istotna poprawa rokowania i zmniejszenie śmiertelności chorych w OZW.

Ogólnopolski Rejestr Zatorowości Płucnej (ZATPOL) – ZATPOL I koncentrował się na jakości diagnostyki zatorowości płucnej, ZATPOL II dotyczy strategii jej leczenia. Drugim ważnym celem jest zidentyfikowanie pacjentów, którzy po ostrym epizodzie wieńcowym nadal mają podwyższone ciśnienie w tętnicy płucnej.

Ogólnopolski Rejestr Burz Elektrycznych (RECOVERY) to projekt inicjowany przez Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, prowadzony na terenie całej Polski. Dotyczy on pacjentów hospitalizowanych z burzą elektryczną. Wstępne wyniki wskazują na niższą śmiertelność wśród pacjentów poddanych ablacji w porównaniu z pacjentami leczonymi farmakologicznie na oddziałach intensywnej opieki kardiologicznej.

Optymalny Model Kompleksowej Rehabilitacji I Wtórnej Prewencji to projekt inicjowany przez Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, którego celem było opracowanie nowoczesnego, spójnego, obejmującego obszar całego kraju systemu organizacji i realizacji kompleksowej rehabilitacji i wtórnej prewencji w Polsce dla pacjentów: po operacji kardiochirurgicznej, w tym szczególnie po operacji pomostowania aortalno-wieńcowego, po ostrym zespole wieńcowym, po hospitalizacji z powodu niewydolności serca oraz po hospitalizacji z powodu stabilnej choroby niedokrwiennej serca, w tym po planowym zabiegu angioplastyki wieńcowej.

Rok 2014 jest też rokiem jubileuszowym dla „Klubu 30” – świętuje on 20-lecia swojego istnienia. „Klub 30” to struktura o statusie sekcji Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego powstała z inicjatywy prof. Leszka Ceremużyńskiego. Celem działania „Klubu 30” jest integracja młodych polskich kardiologów, których łączą pasje badawcze i którzy osiągnęli znaczący międzynarodowy sukces naukowy przed 40. rokiem życia. Wielu Klubowiczów aktywnie działa w Polskim oraz Europejskim Towarzystwie Kardiologicznym.